کد مطلب:299712 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:250
میلاد فاطمه
وی دو سال پس از بعثت در روز جمعه بیستم ماه جمادی الاخر، در شهر مكه پا به عرصه ی وجود نهاد. شیخ طوسی در مصباح المجتهد گوید: بنابر روایتی فاطمه در سال پنجم بعثت به دنیا آمد. كلینی و ابن شهرآشوب نیز همین قول را كه از امام باقر (ع) روایت شده و در نزد اصحاب ما مشهور است، ذكر كرده اند. در كشف الغمه از ابن خشاب در موالید و وفیات اهل بیت، در حدیثی مرفوع از امام باقر (ع) روایت شده است كه فرمود:
«فاطمه پنج سال پس از (آغاز) نبوت به دنیا آمد و در آن هنگام قریش خانه ی كعبه را می ساختند.» این اشتباه شاید از راوی حدیث نشأت گرفته و یا آن كه از طرف نساخ در آن سهوی روی داده باشد. زیرا بنای كعبه پیش از نبوت پیامبر (ص) بوده نه پس از آن و دلیل ما بر صحت این امر حدیثی است كه در كتاب مقاتل الطالبین آمده مبنی بر آن كه فاطمه پیش از نبوت پیامبر (ص) زاده شد و در آن هنگام قریش كعبه را بنا می كردند. [1] .
حاكم در مستدرك و ابن عبدالبر در استیعاب آورده اند كه آن حضرت زمانی به دنیا آمد كه چهل و یك سال از عمر پیامبر می گذشت. بنابر قول اینان فاطمه پس از گذشت یك سال از نبوت پیامبر (ص) زاده شده است. در الاصابه نیز همین قول ذكر شده است. پیشینه ی دانشمندان اهل
تسنن روایت می كنند كه فاطمه پنج سال پس از نبوت به دنیا آمده و شاید این خطا از راوی حدیث ناشی شده كه میان ثبت دو كلمه ی قبل و بعد اشتباه كرده است.
[1] ابن سعد در طبقات (طبقات، ج 8، ص 11.) و طبري در تاريخ (ج 13، ص 2434 و نيز نگاه به ج 4، ص 1869 شود.) و بلاذري در انساب الاشراف (ص 402.) و ابن اثير در كامل (ج 2، ص 341.) و ابوالفرج اصفهاني در مقاتل الطالبين (ص 48.) و محمد بن اسحاق (به نقل مجلسي در بحار، ص 214.) و ابن عبدالبر در استيعاب (ص 750.) و جمعي ديگر تاريخ نخست را پذيرفته اند و عموما نوشته اند: آن سالي بود كه قريش خانه ي كعبه را مي ساختند. بلاذري چنين روايت كند:
«روزي عباس بن عبدالمطلب نزد علي رفت، علي (ع) و فاطمه در گفت و گو بودند كه كدام يك از ديگري به سال بزرگ تر است. عباس گفت تو علي! سالياني چند پيش از ساختن كعبه متولد شدي. اما دخترم (زهرا) سالي به دنيا آمد كه قريش خانه ي كعبه را مي ساختند.» (انساب الاشراف، ص 403.) و نيز طبري و ديگران تصريح كرده اند كه سن زهرا (س) به هنگام وفات در حدود بيست و نه سال بوده (ج 4، ص 1869.) ليكن يعقوبي كه در بيشتر روايتهاي خود متفرد است سن زهرا (س) را به هنگام مرگ بيست و سه سال نوشته است (ص 95، ج 2.) و بنابر نوشته ي وي تولد فاطمه (س) سال بعثت پيغمبر بوده است.
در مقابل اين شهرت دانشمندان و محدثان شيعه چون كليني در كافي (اصول كافي، ص 458، ج 1.) و ابن شهرآشوب در مناقب (ج 3، ص 357.) و علي بن عيسي اربلي در كشف الغمه (ج 1، ص 449.) و مجلسي در بحار از دلايل الامامه و كتب ديگر (ج 43، ص 7 به بعد.)، نوشته اند كه زهرا (س) پنج سال پس از آنكه محمد (ص) به پيغمبري مبعوث گرديد متولد شده است. تنها نوشته ي شيخ طوسي در مصباح المجتهد (ص 561.) با اين شهرت مخالف است. چه او سن فاطمه (س) را هنگام ازدواج با اميرالمؤمنين سيزده سال نوشته است. و اگر ازدواج او را پنج ماه پس از هجرت بدانيم تولد وي سال اول بعثت خواهد بود. و اين رأي با آن چه يعقوبي نوشته مطابقت دارد. با چنين اختلاف در نقل روايات، پذيرفتن سندي و رها كردن سند ديگر، بسيار دشوار مي نمايد. اينجاست كه چنان كه در مقدمه اشارت شد، بايد قرينه هاي خارجي را نيز از نظر دور نداشت، شايد بتوان با استفاده از آن قرينه ها كفه ي اختيار يكي از دو دسته را سنگين تر كرد و در نتيجه آن را مرجح دانست. (زندگاني فاطمه زهرا/ سيد جعفر شهيدي/ ص 26-27) (مترجم).